Κυριακή 24 Ιουνίου 2012

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΡΥΠΝΙΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΤΑΣ



Τὴν Κυριακὴ 24 Ἰουνίου 2012 πραγματοποιήθηκε ἡ ὑπαίθρια Ἀγρυπνία στὰ ἐρείπια τοῦ Ναοῦ τῆς Παναγίας τῆς Μεγαλομάτας, στὴ μεσαιωνικὴ Καστροπολιτεία τῆς Σκιάθου, τὸ Κάστρο.

Τὸ Κάστρο. φωτογρ. Κ. Κουτούμπα.


Ὁ Ναὸς τῆς Παναγίας, κτίσμα μεταξὺ τοῦ 16ου καὶ 17ου αἰ., ἀπὸ τὸν ὁποῖο ἔχει διασωθεῖ ἡ ἐφέστιος εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Μεγαλομάτας, τὴν ὁποία καὶ περιγράφει ὁ Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης στὸ διήγημά του Τὰ Κρούσματα, ἑόρταζε τὸ Σάββατο τοῦ Ἀκαθίστου.

Ἀπό τὴν Ἀγρυπνία στὴ Μεγαλομάτα. Φωτογρ. Κ. Κουτούμπα.

Εἴχε ὅμως τὴν τύχη καὶ τῶν ἄλλων σαράντα παρεκκλησίων τοῦ Κάστρου. Μετὰ τὴν ἐγκατάλειψη τοῦ Φρουρίου το 1830 καὶ τὴν ἐπιστροφή τῶν Σκιαθιτῶν στὸ χῶρο τῆς πάλαι ποτὲ βυζαντινῆς πολίχνης, ὅπου ἔχτισαν τὴν σημερινὴ πόλη τῆς Σκιάθου, ὁ ναΐσκος ἐρειπώθηκε καὶ κατέρρευσε. Ἐξαίρεση βέβαια ἀποτελοῦν οἱ τέσσερεις ἐνοριακοὶ Ναοὶ ποῦ διατηρήθηκαν ἕως τῶν ἡμερῶν μας.

Ἀπό τὴν Ἀγρυπνία στὴ Μεγαλομάτα. Φωτογρ. Κ. Κουτούμπα. Ἡ Ἁγία Τράπεζα.

Μόλις τὸν χειμῶνα τοῦ 2010 ὁ Ναὸς ἀποκαθάρθηκε ἀπὸ τὶς προσχώσεις. Κατὰ τὶς ἐργασίες ἀποκαλύφθηκε τὸ σωζόμενο δάπεδο τοῦ ναΐσκου, ἡ εἴσοδος, ἡ διαγράμμιση τοῦ ἁγίου βήματος καθὼς καὶ ἴχνη τοιχογραφίας καὶ κονιάματος. Στὸ σημεῖο τῆς εἰσόδου ὁ Ναΐσκος συγκοινωνοῦσε μὲ ἄλλο ὀρθογώνιο δῶμα ποὺ πιθανῶς χρησιμοποιοῦνταν ὡς πρόναος, τὸ ὁποῖο γειτνίαζε μὲ τὰ λουτρά. Ἐντοπίστηκαν ἀκόμη κάποια μικροαντικείμενα ὅπως καὶ ἕνα μικρὸ κανόνι σὲ ἄριστη κατάσταση.  


Ὁ χῶρος -Πρόναος πλησίον τοῦ Ναοῦ τῆς Παναγίας, ἑνῶ διακρίνεται ἡ θολωτὴ καμάρα τῶν λουτρῶν. Φωτογρ. Ἀναστασίας Φιλαρέτου. 

Ἀπό τὴν Ἀγρυπνία στὴ Μεγαλομάτα. Φωτογρ. Κ. Κουτούμπα.

Μετὰ τὴν ἀποκάλυψη τῶν ἐρειπίων τοῦ Ναοῦ πλῆθος σκιαθιτῶν ἐπισκέφτηκε τὸ Κάστρο, καὶ ὅλων ἡ γνώμη συνηγοροῦσε στὸ νὰ καθιερωθεῖ καὶ ἐδῶ ὑπαίθρια Ἀγρυπνια, ὅπως καθιερώθηκε λίγα χρόνια πιὸ μπροστὰ καὶ στὸν ἄλλο ἐρειπωμένο Ναὸ τοῦ Κάστρου, τὸν ἀφιερωμένο στὴν Κοίμηση, τὴν Παναγία τὴν Πρέκλα, ποὺ εἴχε τὴν τύχει νὰ ἀποκαλυφθοῦν καὶ ἐκεῖνου τὰ ἐρείπια.

Ἀπό τὴν Ἀγρυπνία στὴ Μεγαλομάτα. Φωτογρ. Κ. Κουτούμπα.

Ἔτσι καθιερώθηκε νὰ τελεῖται ἡ ἐξοχικὴ αὐτὴ Ἀγρυπνία τὴν τελευταῖα Κυριακὴ τοῦ  Ἰουνίου, ὥστε νὰ εἶναι ἀφορμὴ νὰ ἐπισκεφθεῖ κανεὶς τὸ Κάστρο, τὸν Ἰούνιο, ποὺ ἀπὸ Ἀπρίλιο ἕως Αὔγουστο ἔχει κάθε μῆνα ἕνα τουλάχιστον πανηγύρι στὶς Ἐκκλησίες του. Ἠ Ἀκολουθία ἀρχίζει στὶς 8:00μ.μ. μὲ τὸν Ὄρθρο, κατὰ τὸν ὁποῖο ψάλλονται ὁ Ἀκάθιστος Ὕμνος καὶ οἱ Χαιρετισμοὶ τῆς Θεοτόκου, καὶ ἀκολουθεῖ ἡ Θεία Λειτουργία. Ἡ πρώτη Ἀγρυπνία ἔγινε τὸ 2011 καὶ φέτος άξιωθήκαμε νὰ τελέσουμε τὴν δεύτερη, Θεοῦ θελήσαντος καὶ καιροῦ ἐπιτρέψαντος. 

Ἀπό τὴν Ἀγρυπνία στὴ Μεγαλομάτα. Ψαλμώδηση τοῦ Πολυελέου. Ὁ Λειτουργὸς π. Νικόλαος Σταματᾶς, ἐφημέριος τῶν Τριῶν Ἰεραρχῶν Σκιάθου.
Φωτογρ. Κ. Κουτούμπα.

Ἀπό τὴν Ἀγρυπνία στὴ Μεγαλομάτα. Ψαλμώδηση τοῦ Πολυελέου. Ὁ Ἱεροψάλτης τῶν Τριῶν Ἰεραρχῶν Ἰωάννης Κουτούμπας. Φωτογρ. Κ. Κουτούμπα.

Ἀπό τὴν Ἀγρυπνία στὴ Μεγαλομάτα. Ψαλμώδηση τοῦ Πολυελέου. Ὁ Ἱεροψάλτης τῶν Τριῶν Ἰεραρχῶν Ἰωάννης Κουτούμπας. Φωτογρ. Κ. Κουτούμπα.

Ἀπό τὴν Ἀγρυπνία στὴ Μεγαλομάτα. Εἰς τὸ Εὐαγγέλιον τοῦ Ὅρθρου. 
Φωτογρ. Κ. Κουτούμπα.

Ἀπό τὴν Ἀγρυπνία στὴ Μεγαλομάτα. Εἰς τὸ Εὐαγγέλιον τοῦ Ὅρθρου. 
Φωτογρ. Κ. Κουτούμπα.

Ἀπό τὴν Ἀγρυπνία στὴ Μεγαλομάτα. Εἰς τὸ Εὐαγγέλιον τοῦ Ὅρθρου. 
Φωτογρ. Κ. Κουτούμπα.

Ἀπό τὴν Ἀγρυπνία στὴ Μεγαλομάτα. Εἰς τὸ Εὐαγγέλιον τοῦ Ὅρθρου. 
Φωτογρ. Κ. Κουτούμπα.
Ἀπό τὴν Ἀγρυπνία στὴ Μεγαλομάτα. Κατὰ τὴν ψαλμώδηση τοῦ Κανόνος τοῦ Ἀκαθίστου. 
Φωτογρ. Ἀναστασίας Φιλαρέτου.

Ἀπό τὴν Ἀγρυπνία στὴ Μεγαλομάτα. Φωτογρ. Κ. Κουτούμπα.

Ἀπό τὴν Ἀγρυπνία στὴ Μεγαλομάτα. Φωτογρ. Κ. Κουτούμπα.

Ἀπό τὴν Ἀγρυπνία στὴ Μεγαλομάτα. Κατὰ τὴν Α' στάση τῶν Χαιρετισμῶν. 
Φωτογρ. Κ. Κουτούμπα.

Ἀπό τὴν Ἀγρυπνία στὴ Μεγαλομάτα. Κατὰ τὴν Α' στάση τῶν Χαιρετισμῶν.
Φωτογρ. Κ. Κουτούμπα.

Ἀπό τὴν Ἀγρυπνία στὴ Μεγαλομάτα. Φωτογρ. Κ. Κουτούμπα.

Ἀπό τὴν Ἀγρυπνία στὴ Μεγαλομάτα. Φωτογρ. Κ. Κουτούμπα.

Κατὰ τὴν Ἀρτοκλασία. Φωτογρ. Κ. Κουτούμπα.

Μετὰ τὸ πέρας τῆς Θείας Λειτουργίας παρετέθησαν καφὲς καὶ ἄλλα κεράσματα στὸ προαὔλιο τοῦ Χριστοῦ ἀπὸ τοὺς προσκυνητὲς καὶ τοὺς Ἐπιτρόπους τοὺ Κάστρου.