Η ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΣΤΡΟΥ ΑΠΟ
ΤΟΝ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟ ΜΟΡΟΖΙΝΗ, τοῦ Ἐνετοῦ ἱστορικοῦ B.
Nanni.
«Τὸ Κάστρο εἶναι ἐπάνω σ᾿
ἕνα βράχο ποὺ περιβρέχεται ἀπὸ τὶς τρεῖς
μεριὲς μὲ θάλασσα καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη ἔχει ἕνα μονοπάτι πλατὺ 20 βήματα, ἀνώμαλο
γιὰ τοὺς ἀνθρώπους καὶ ἀπλησίαστο γιὰ τὸ κανόνι. Ἀφοὺ ἀποβιβάστηκε τὸ πεζικὸ
καὶ κουβαλήθηκαν μὲ τὰ χέρια 14 κανόνια καὶ 6 μεγάλα πυροβόλα, χτυπήθηκε τὸ
Κάστρο σὲ τρία σημεῖα. Ὑπῆρξε τέτοια ἡ ταραχή, γιατὶ κανονιοβολοῦσε καὶ ἀπὸ τὴν
πλευρὰ τῆς θάλασσας ὁ στόλος, ὥστε, ἀφοῦ γκρεμίστηκαν δυὸ πύργοι, παραδόθηκαν οἱ
πολιορκούμενοι σώζοντας τὴ ζωὴ καὶ τὴν ἐλευθερία τους, χωρὶς νὰ περιμένουν τὴν
ἔφοδο. Ἀφοῦ δὲ κατεδαφίστηκαν τὰ ὀχυρὰ καὶ ὑποτάχτηκε ὁ λαός, ἔμεινε τὸ νησὶ
ὅπως πρῶτα, πληρώνοντας φόρο. Καὶ πρὶν τελειώσει ὁ Ἀπρίλιος ὁ Μοροζίνι τράβηξε
γιὰ τὸ Τσιρίγο»[1].
